Op 24 september is het zo ver, dan opent eindelijk het “national museum of African American history and culture” in Washington D.C. En natuurlijk het is ver van ons bed maar dat maakt deze opening zeker niet onbelangrijk. Want de geschiedenis en cultuur van mensen met een donkere huidskleur, en zeker slavernij en segregatie, zijn nog steeds een heikel punt in de Verenigde Staten.
Bij bezoeken aan de VS heb ik meerdere African American musea mogen bezoeken. Steevast kreeg ik daarbij het gevoel dat ik ook krijg in musea gewijd aan de holocaust of bij bezoeken aan concentratiekampen. Een heel onprettig, emotioneel gevoel dat zich uit in een zwaar hoofd en voeten die niet meer verder willen. En dat is ook precies waarom ik zeker weet dat deze plekken een hele grote waarde hebben. Want eigenlijk is het natuurlijk heel erg gek dat er verschillende musea zijn voor etnische minderheden in een land.
Normaliter zou de geschiedenis van de voltallige bevolking van een land in reguliere historische musea te zien moeten zijn. Maar met een dusdanige geschiedenis van onderdrukking en misrepresentatie van etnische groepen, vind ik het niks dan logisch dat zo’n museum er nu eindelijk is.
En ik bedoel echt eindelijk, zelfs het nationale museum voor de American Indian in Washington is er al langer. Iets wat al schandalig laat was, als we ons realiseren dat al sinds 1922 het eerste Museum of the American Indian in New York open is. Dit museum, dat is gebouwd om de collectie van George Gustav heye te laten zien vormde in 2004 de basis voor het nieuwe museum. Nu hebben ze twee locaties, een in DC en de oude, bijzonder mooie, locatie in NYC.
En ook over een nationaal museum voor Afrikaans Amerikanen werd al heel lang gepraat. Zie onderaan dit, sowieso geweldige, artikel de tijdlijn. Als sinds tenminste 1915 wordt erover gesproken. Denk ik dat dan nu ineens alle problemen weg zullen vallen? Nee natuurlijk niet, was het maar zo’n feest. Ik denk echter wel dat het kan leiden tot een stuk duiding en begrip, niet alleen voor de niet Afrikaans Amerikaanse bevolking maar juist ook voor deze bevolkingsgroep zelf. Want we moeten niet vergeten dat de meeste geschiedenis is geschreven, gefotografeerd en gefilmd door de winnaars, de bovenliggende partij, de blanken. Veel mensen met een donkerder huidskleur konden of mochten heel lang niet eens schrijven laat staan naar school gaan.
Daarnaast is er, net als bij sommige Joodse families, niet altijd veel gepraat over de trauma’s van de vorige generatie. Het is ook niet voor niks dat we zelfs nu nog nieuwe getuigenissen over concentratiekampen krijgen van mensen die het einde van hun leven voelen naderen. Daar staan bij beide groepen ook mensen tegenover die in geuren en kleuren alle vernederingen en misdaden op papier hebben gezet. Daarnaast is er natuurlijk, bij degenen die wel willen/kunnen communiceren, vaak sprake van mondelinge overdracht, maar het verzamelen en bestuderen van deze “oral history” is een vak op zich. En voor het bijeen brengen van al deze informatie is een nationaal instituut van cruciaal belang.
Zoals u merkt, ik kijk heel erg uit naar de opening van dit museum, vooral omdat ik heilig geloof in de visie van het Smithsonian: ”Shaping the future by preserving our heritage, discovering new knowledge, and sharing our resources with the world”. Ik denk oprecht dat door het ontsluiten van deze verhalen en geschiedenissen we begrip kunnen kweken en wellicht vrede een klein beetje dichterbij kunnen brengen.
Daarnaast zullen er ook veel mooie en leuke dingen te zien gaan zijn. Al met al een echte aanrader, zeker als u iets meer wil begrijpen van de Amerikaanse samenleving en hoe zij is geworden tot wat zij nu is.
Jan van Run 